Cumhurbaşkanlığı, iş yerlerinde psikolojik taciz (mobbing) ile mücadele için kapsamlı bir adım attı. 2025/3 sayılı genelgeyle, çalışanların maruz kaldığı sistematik baskı ve dışlamaya karşı güçlü bir hukuki zemin oluşturuldu. 6 Mart 2025’te Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren düzenleme, hem çalışanlara hem de işverenlere yönelik kritik yükümlülükler içeriyor.
Mobbing Nedir, Hangi Davranışlar Kapsama Giriyor?
Mobbing, bir çalışanın uzun süre boyunca kasıtlı ve sistematik şekilde dışlanması, küçümsenmesi, değersizleştirilmesi veya psikolojik baskı altına alınmasıdır. Bu durum, çalışanların iş motivasyonunu düşürerek verimliliği azaltmakta ve kurumsal yapıyı zayıflatmaktadır.
Mobbing örnekleri arasında şunlar yer alıyor:
- Bilgi ve yeteneklerin kasıtlı olarak yok sayılması
- Sosyal izolasyona maruz bırakılma
- Sürekli, ölçüsüz ve yapıcı olmayan eleştiriler
- Gerçek dışı iş hedefleriyle yıldırma politikası
- Keyfi disiplin cezaları ve izinsiz bırakılma
- Performansın düşük gösterilerek tehdit edilmesi
Yeni Genelge Ne Getiriyor?
2025/3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, mobbingin tanımını netleştirmenin yanı sıra, işverenlere ve kamu kurumlarına önleyici tedbirler alma zorunluluğu da getiriyor. Genelge ile öne çıkan düzenlemeler şunlar:
- İşverenler, çalışanlarına yönelik psikolojik tacizi önlemekle yükümlü
- Farkındalık eğitimleri tüm kamu ve özel sektör kurumlarında düzenlenecek
- Hızlı şikâyet sistemleri kurulacak, başvurular etkin şekilde değerlendirilecek
- Toplu iş sözleşmelerine psikolojik tacizle ilgili özel hükümler eklenebilecek
- TİHEK bünyesindeki kurul, psikolojik tacizle mücadelede aktif görev üstlenecek
Mobbinge Uğrayan Çalışanlar Ne Yapmalı?
Avukat Afra Betül Arabacı, TGRT Haber’e verdiği röportajda mobbinge uğrayan çalışanların izlemesi gereken adımları tek tek sıraladı:
- Tüm mobbing davranışlarını belgeleyin (e-posta, tanık beyanı, tarihli notlar)
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurun, denetim talep edin
- İş Mahkemesi’ne giderek kıdem ve manevi tazminat davası açın
- TİHEK’e resmi başvuru yaparak süreci kayıt altına alın
- ALO 170 hattından destek alın
Arabacı, bu adımların çalışanlara hukuki zeminde güçlü bir savunma sağlayacağını vurguladı.
Çalışanlar Artık Daha Güçlü Korunacak
Yeni genelgeyle birlikte çalışanların haklarını savunma mekanizmaları güçlendi. Arabacı, iş yerinde psikolojik tacizin bireyler ve kurumlar üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekerek, genelgenin yalnızca bireysel hakları değil, kurumsal yapının sürdürülebilirliğini de koruma amacı taşıdığını ifade etti.
