Kutup ayıları, iklim değişikliği ve beşeri etkenler nedeniyle hızla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) Kırmızı Listesi’nde “Hassas” kategorisinde sınıflandırılan bu tür, Arktik bölgesinde gittikçe azalan deniz buzu ve değişen iklim koşulları sebebiyle yaşam alanlarını kaybediyor. Ancak, 2024 yılı itibarıyla yapılan gözlemler bazı alt popülasyonlarda artış gösterdiğini de ortaya koyuyor.
Kutup Ayılarının Nüfusundaki Azalma ve Artış Gözlemleri
IUCN Türleri Yaşatma Komisyonu (IUCN/SSC) Kutup Ayısı Uzman Grubu (PBSG) tarafından yayımlanan “Dünya Kutup Ayısı Alt Popülasyonlarının Durum Raporu”, bu türün yaşam alanları üzerinde iklim değişikliğinin büyük etkiler yarattığını belirtiyor. Rapor, 3 alt popülasyonda azalma gözlemlenirken, 2 alt popülasyonda ise muhtemel artışolduğuna dikkat çekiyor.
Kutup ayılarının yaşam alanları, Kanada, Alaska ve Svalbard gibi bölgelerde yoğunlaşıyor. Ancak, deniz buzunun azalması, kutup ayılarının avlanma ve üreme alanlarını doğrudan etkiliyor. Küresel kutup ayısı nüfusunun, 22 bin ila 31 bin arasında olduğu tahmin ediliyor.
Beşeri Faaliyetlerin Olumsuz Etkisi
İnsan faaliyetleri, kutup ayılarının yaşamını olumsuz yönde etkileyen önemli etkenler arasında yer alıyor. Yasa dışı avlanma, petrol ve doğal gaz arama çalışmaları ile deniz kirliliği, kutup ayılarının nüfusunu doğrudan etkileyen faktörler arasında sıralanıyor. Bu tehditler, türün hayatta kalma şansını ciddi şekilde azaltıyor.
Küresel Farkındalık Çalışmaları ve Araştırmalar
Kutup ayıları ile ilgili farkındalık oluşturmak amacıyla Polar Bears International (PBI), 2011 yılında 27 Şubat’ı “Uluslararası Kutup Ayısı Günü” olarak belirledi. Bu özel gün, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin kutup ayıları üzerindeki etkilerine dikkat çekmek için kutlanıyor.
PBI’nın 2024’teki etkinlikleri arasında, Svalbard takımadalarındaki kutup ayıları yuvalarına dair yapılan araştırmaların 8’inci yılına girildi. Bu araştırmalar, anneler ve yavrular arasındaki ilişkileri, hassasiyetleri ve hayatta kalma süreçlerini daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor. Ayrıca, Bear-dar (Ayı Radarı) teknolojisi, kutup ayılarının daha doğru bir şekilde tespit edilmesine yardımcı oluyor.
Gelecek İçin Umut: Küresel Eğitim ve İş Birliği
Kutup ayılarının korunması için sera gazı emisyonlarının azaltılması ve yasa dışı avcılıkla mücadele gibi kritik adımlar atılması gerektiği vurgulanıyor. PBI, Churchill ve Svalbard gibi bölgelerde yürüttüğü eğitim çalışmalarını genişletmeyi amaçlıyor. Bu çalışmalar sayesinde dünya çapında yüz binlerce insana, Arktik ekosistemi ve iklim değişikliğine karşı harekete geçme çağrısı yapılıyor.