Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına dair “İstatistiklerle Kadın” verilerini yayımladı. Bu veriler, Türkiye’deki kadınların çeşitli alanlardaki durumunu gözler önüne seriyor. Kadınların istihdam oranı, erkeklerin yarısından daha az. Ayrıca, yaşam memnuniyeti araştırmalarına göre kadınlar, gece yalnız yürürken ve evde tek başına iken kendilerini güvende hissetmiyorlar.
Kadınların Nüfus Oranı ve Yaşam Beklentisi
31 Aralık 2024 verilerine göre Türkiye’de kadın nüfusunun toplamda 42 milyon 811 bin 834 kişi olduğu belirtiliyor. Bu da toplam nüfusun %49,98’ini oluşturuyor. Erkek nüfus ise 42 milyon 853 bin 110 kişi ile %50,2’yi kapsıyor.
TÜİK’in verilerine göre, doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye genelinde 77,3 yıl olarak belirlenmişken, kadınlar için bu süre 80 yıl, erkekler için ise 74,7 yıl olarak ölçülmüş. Kadınların erkeklerden 5,3 yıl daha uzun yaşadığı sonucuna varıldı.
Sağlıklı Yaşam Süresi
2021-2023 yılları arasındaki sağlıklı yaşam süresi verileri ise kadınların erkeklerden daha az sağlıklı yıllara sahip olduğunu gösteriyor. Kadınların doğuşta sağlıklı yaşam süresi 56,3 yıl iken, erkeklerin bu süre 59 yıl. Yani erkekler, kadınlardan ortalama 2,7 yıl daha uzun süre sağlıklı bir yaşam sürdürüyor.
Kadınların Eğitim Durumu
Kadınların ortalama eğitim süresi 8,6 yıl olarak hesaplanırken, bu süre erkeklerde 10,1 yıla ulaşmış. 2023 yılı itibariyle 25 yaş ve üzeri nüfusun eğitim durumu incelendiğinde, kadınların eğitim seviyesi erkeklere göre daha düşük kalıyor. 2008 yılında %67,5 olan kadınların en az bir eğitim düzeyini tamamlayan oranı, 2023’te %87,8’e yükselmiş. Ancak erkeklerin bu oranı %96,8 olarak kaydedildi.
Kadınların İstihdam Durumu
2023 yılında, kadınların istihdam oranı, erkeklerin yarısından daha az. Kadınların %31,3’ü çalışırken, erkeklerde bu oran %65,7’ye çıkıyor. Kadınların en fazla istihdam edildiği bölge ise %38,9 ile Antalya, Isparta, Burdur bölgesi olurken, en düşük oran ise %19,8 ile Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt bölgelerinde gerçekleşiyor.
Cinsiyetler Arası Ücret Farkı
Kadınların, erkeklere göre daha düşük maaş aldığı bir diğer önemli konu ise ücret farkı. 2024 verilerine göre, yükseköğretim mezunlarında yıllık brüt maaş farkı %17,4, lise mezunlarında ise %20’yi buluyor. Bu, erkeklerin kadınlara göre daha yüksek maaşlar aldığını açıkça ortaya koyuyor.
Kadınların Yoksulluk Durumu
Yoksulluk ve sosyal dışlanma riski kadınlar için daha yüksek. TÜİK’in verilerine göre, 2024 yılında kadınların %31,5’i yoksulluk riskiyle karşı karşıya. Aynı oran erkeklerde %27,1. 18-64 yaş grubunda ise kadınların %29,5’i, erkeklerin %23,1’i yoksulluk ya da sosyal dışlanma riski taşıyor.
Kadınlar Kendilerini Güvende Hissedemiyor
Yaşam Memnuniyeti Araştırması’na göre, kadınların %35,9’u gece yalnız yürürken kendini güvensiz hissediyor. Erkeklerde bu oran yalnızca %15,2. Kadınların %8,4’ü ise evde tek başına kaldıklarında kendilerini güvensiz hissediyor. Bu veriler, kadına yönelik güvensizlik ve şiddetle ilgili önemli bir sorunu gündeme getiriyor.