İstanbul’da hava kalitesi, önümüzdeki bir hafta boyunca ciddi şekilde etkilenecek. İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozlarının İstanbul’u bir hafta boyunca etkisi altına alacağını açıkladı. Uzmanlar, bu tozların araçlarda ve dış yüzeylerde birikmesine neden olacağı gibi, sağlık açısından da bazı olumsuz etkiler yaratabileceğine dikkat çekiyor.
Çöl Tozları Neden İstanbul’a Ulaşıyor?
Bahar aylarıyla birlikte, Sahra Çölü ve Kuzey Afrika’dan yükselen toz bulutları rüzgarlarla taşınarak Türkiye’ye kadar ulaşabiliyor. Prof. Dr. Toros, bu doğa olayının tamamen doğal bir süreç olduğunu ve özellikle yüksek basınç sistemlerinin etkili olduğu dönemlerde çöl tozlarının geniş bir alana yayıldığını belirtti. Çöl tozları, İstanbul’daki hava koşullarını değiştirerek solunum yolu hastalıkları yaşayan bireyler için tehlike oluşturabilir.
Hava Kalitesinde Bozulma
Çöl tozları, havadaki ince partiküllerin oranını artırarak hava kalitesini doğrudan etkileyebilir. PM10 ve PM2.5 seviyelerinde artış yaşandığını söyleyen Prof. Dr. Toros, bu artışın solunum yolu rahatsızlıkları yaşayanlar için ciddi sağlık riskleri oluşturabileceğini belirtti. Hava kalitesinin bozulması, özellikle astım ve bronşit hastalarının dikkat etmesi gereken bir konu. Ayrıca, çöl tozlarının sabah saatlerinde ve gün batımında atmosferin sarı, turuncu ve kırmızı tonlarında görünmesine yol açması bekleniyor.
Dış Mekan Aktivitesine Dikkat Edin
Çöl tozları, içerdiği ince kum, kil ve mineral parçacıklarıyla özellikle hassas bireyler için sağlık riski oluşturabiliyor. Uzmanlar, açık havada uzun süre vakit geçirilmemesi ve özellikle yoğun fiziksel aktivitelerden kaçınılması gerektiğini vurguluyor. Astım, bronşit gibi kronik solunum hastalıkları olan kişiler, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerin çöl tozlarının yoğun olduğu günlerde dışarıda fazla vakit geçirmemesi öneriliyor.
Çöl Tozlarının Olumlu Yönleri de Var
Her ne kadar çöl tozları hava kalitesini olumsuz etkileyip sağlık sorunlarına yol açsa da, doğaya katkı sağladığı bazı olumlu etkileri de bulunuyor. Özellikle fosfor ve demir gibi mineraller açısından zengin olan bu tozlar, tarım ekosistemleri için önemli bir mineral kaynağı oluşturuyor. Prof. Dr. Toros, bu tozların bahar aylarında bitkilerin en çok besine ihtiyaç duyduğu dönemde doğal gübre gibi görev gördüğünü belirtiyor. Tarım arazilerine ve doğal ekosistemlere düşen bu mineral yüklü tozlar, bitkilerin büyümesine katkı sağlıyor.
İstanbul’da Çöl Tozlarının Etkisi Ne Zaman Sonlanacak?
İstanbul’da çöl tozlarının etkisi bir hafta boyunca devam edecek. Bu süreçte toz partiküllerinin yoğunluğu günlere göre değişiklik gösterebilir. Çöl tozlarının birikmesi, araçlarda ve açık yüzeylerde gözle görülebilecek düzeye ulaşacak. Hava kalitesinin düşük seyredeceği bu dönemde, solunum rahatsızlıkları olan bireylerin kapalı alanlarda vakit geçirmeleri, dışarı çıktıklarında ise maske kullanmaları öneriliyor.
Uzmanlardan Çöl Tozuna Karşı Öneriler
Çöl tozlarının etkilerinden korunmak için uzmanlar şu önlemleri öneriyor:
- Dışarı çıkarken maske kullanılması, özellikle solunum hastalığı olan bireyler için önemli bir koruyucu önlem.
- Kapı ve pencerelerin kapalı tutulması, tozların içeri girmesini engelleyebilir.
- Bol su içilmesi, solunum yollarının nemli kalmasına yardımcı olabilir.
- Açık havada yapılan aktivitelerin sınırlanması, özellikle spor yaparken solunan havanın kalitesine dikkat edilmesi gerekir.
- Göz koruması sağlanması, hassas bireylerde göz tahrişini önleyebilir.
