Adalet Bakanlığı 2024 Adli İstatistik Raporu, Türkiye’deki yargı sisteminin karşı karşıya olduğu ciddi sorunları gözler önüne serdi. Rapora göre bir hırsızlık dosyasının karara bağlanması ortalama 3.468 günü buluyor, yani yaklaşık 10 yıl sürüyor. En hızlı sonuçlanan suç türü 215 günle uyuşturucu imal ve ticareti olurken, hırsızlık davalarının uzun sürede tamamlanması, kamuoyunda “adaletin gecikmesi, adaletin inkârıdır” tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
Dolandırıcılık Davaları Patladı: Yüzde 41’lik Artış
Raporda, 2024 yılında en çok artış gösteren suç türünün dolandırıcılık olduğu görüldü. 2023’te açılan 119 bin dosya, 2024’te %41 artışla 169 bine çıktı. Uyuşturucu ile ilgili suç dosyalarında da artış dikkat çekti. Kullanma ve bulundurmada %33, imal ve ticarette ise %21’lik artış yaşandı. Öte yandan hırsızlık dosyalarında %4’lük bir azalma olsa da, karar süresinin uzaması adalet sistemine dair soru işaretlerini artırdı.
Ceza Dosyalarının Yarısı Sonuçlanmadan Devredildi
2024 yılında başsavcılıklarda 11 milyon 661 bin 519 ceza dosyası işlendi. Bunların 5.9 milyonu önceki yıldan devrederken, sadece 5.5 milyonu sonuçlandırılabildi. 6 milyona yakın dosya ise 2025 yılına devredildi. Bu tablo, dosya yükünün yıldan yıla büyüdüğünü ortaya koyuyor.
Boşanma Davaları Arttı, Süresi Kısaldı
Aile mahkemelerinde de tablo iç açıcı değil. 2023’te 290 bin olan boşanma davası sayısı, 2024’te 320 bine çıktı. Boşanma davalarının ortalama süresi ise 156 gün. 2020’de bu süre 198 gündü. Sürenin kısalması sistemin verimliliği açısından olumlu değerlendirilse de, dava sayılarındaki artış aile yapısındaki çözülmeyi yansıtıyor.
Arabuluculukta Patlama: 6 Yılda 4 Kat Artış
Arabuluculuk sistemi 2018’den bu yana etkin şekilde kullanılıyor. 2018’de 416 bin olan dosya sayısı, 2024’te 1 milyon 746 bine yükseldi. Dosyaların %51’inde anlaşma sağlandı. Ancak 2024’te eklenen “Diğer” başlığı altındaki kira, kat mülkiyeti, tarımsal üretim ve komşuluk kaynaklı 318 bin dosyada uzlaşma oranı sadece %24 oldu. Bu da kira anlaşmazlıklarının %75’inin mahkemeye taşındığını ortaya koyuyor.
Hukuk Davalarında Tazminat Zirvede
Hukuk mahkemelerinde en çok artış gösteren dosya türü tazminat davaları oldu. 2023’te 141 bin olan tazminat dosyası, 2024’te %40 artışla 198 bine çıktı. Tapu iptali ve tescil davaları ise %27’lik artışla ikinci sıraya yerleşti. Bu dosyaların karara bağlanma süresi ortalama 500 gün olarak kayda geçti.
