Selçuk Üniversitesi (SÜ) Tıp Fakültesi Biyokimya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatma Hümeyra Yerlikaya Aydemir ve ekibinin yaptığı kapsamlı çalışma, uykusuzluk problemi yaşayan kişilerin bağırsak sağlığında da ciddi bozulmalar olduğunu ortaya koydu. Çalışma, uyku düzeni ile bağırsak sağlığı arasındaki ilişkiye dair önemli bulgular sunuyor.
Uykusuzluk ve Bağırsak Sağlığı Arasındaki İlişki
Prof. Dr. Aydemir, uykusuzluk problemi olan kişilerde, bağırsakta bulunan bazı kısa zincirli yağ asitleri (SCFA) ve zonulin proteini seviyelerinin sağlıklı kişilere kıyasla daha olumsuz olduğunu vurguladı. Çalışma, ürkek bakterilerinbağırsakta ürettikleri maddelerin hormonlar gibi davranarak beyinle iletişim kurabildiğini ve bunun da uyku düzenini etkileyebileceğini ortaya koydu. Araştırmada, uykusuzluk tanısı almış bireylerin bağırsaklarında bazı bakteriyel bozukluklar olduğu ve bu durumun uyku sorunlarına yol açabileceği belirtildi.
Uykusuzluk Çeken Kişilerin Beslenme Alışkanlıkları
Araştırma, uykusuzluk yaşayan bireylerin beslenme alışkanlıklarını incelediğinde, bu kişilerin genellikle şeker, margarin, omega-6 yağları, kızartma ürünleri ve meyve suyu gibi işlenmiş gıdalar tükettiklerini belirledi. Ayrıca, bu bireylerin diyetlerinde lif ve tam gıda eksikliği olduğu gözlemlendi. Prof. Dr. Aydemir, lif tüketiminin bağırsak sağlığını desteklediğini ve bu şekilde serotonin mekanizmasının düzenli çalışmasını sağladığını söyledi.
Bağırsak Sağlığı ve Uyku Üzerindeki Etkiler
Bağırsaklarda bulunan bakteriler, kısa zincirli yağ asitleri üreterek hem bağırsak sağlığını hem de hormon seviyelerinietkileyebilir. Bu maddeler, serotonin gibi önemli hormonların üretimine katkı sağlayarak uykuyu olumlu yönde etkileyebilir. Ancak düşük lifli beslenme ile bu bakterilerin üretimi olumsuz yönde etkilenebilir ve bu da uyku sorunlarına yol açabilir.
Uykusuzluğa Çözüm: Lif İçeren Besinler
Uykusuzluk problemi ile karşılaşan kişilerin, tam tahıllar, sebzeler ve baklagiller gibi lif açısından zengin gıdalarla beslenmelerinin, bağırsak sağlığını iyileştirebileceği ve uyku düzenlerini olumlu yönde etkileyebileceği önerilmektedir. Lifli gıdalar, bağırsaktaki iyi bakterilerin sayısını artırarak sağlıklı kısa zincirli yağ asitleri üretimini destekler ve bunun sonucu olarak serotonin seviyeleri yükselir, böylece uyku düzeni dengelenir.
Bağırsak Sağlığı ve Küresel Beslenme Sorunları
Prof. Dr. Aydemir, dünya genelinde kötü beslenme alışkanlıkları nedeniyle birçok insanın bağırsak sağlığındaolumsuz değişiklikler yaşadığını belirtti. Bu durumun uykusuzluk gibi sağlık problemlerini artırdığını ifade etti. Lifsiz beslenme ve aşırı işlenmiş gıda tüketimi, sadece bağırsak sağlığını değil, psikolojik ve fizyolojik durumları da olumsuz etkileyerek uyku düzenini bozabilir.
