Amerika Birleşik Devletleri ekonomisi, 2025 yılının ilk çeyreğinde piyasa beklentilerinin aksine küçüldü. ABD Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan öncü verilere göre, gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) ocak-mart döneminde yıllıklandırılmış bazda yüzde 0,3 oranında daraldı. Bu oran, uzmanlar tarafından öngörülen %0,2’lik büyüme beklentisinin oldukça altında kaldı.
Söz konusu daralma, ABD ekonomisinin 2022’nin ilk çeyreğinden bu yana yaşadığı ilk küçülme olarak kayıtlara geçti.
Son İki Yılın Büyüme Performansı Tersine Döndü
ABD ekonomisi 2024 yılı boyunca oldukça dirençli bir büyüme performansı sergilemişti. 2024’ün son çeyreğinde %2,4, yıl genelinde ise %2,8 büyüme kaydedilmişti. Ancak 2025’in ilk çeyreğinde yaşanan daralma, hem yatırımcıları hem de küresel piyasaları tedirgin etti.
Ekonomistler, bu gerilemenin geçici olup olmayacağı konusunda temkinli davranırken, ikinci çeyrek verileri merakla bekleniyor.
İthalattaki Artış ve Kamu Harcamalarındaki Azalma Belirleyici Oldu
Daralmanın temel nedenleri arasında ithalatın artması ve kamu harcamalarının düşmesi öne çıkıyor. Özellikle savunma ve altyapı yatırımlarında yaşanan yavaşlama, federal hükümet harcamalarını baskıladı. Diğer yandan, dış ticaret açığının genişlemesi, büyüme oranını aşağı çeken bir başka faktör oldu.
Ekonomistler, net ihracat kalemindeki bu dengesizliğin ABD ekonomisinin dışa bağımlılığını bir kez daha gündeme getirdiğini vurguluyor.
Enflasyon Baskısı Yeniden Yükselişte
2025’in ilk çeyreğinde en dikkat çekici gelişmelerden biri de kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi oldu. Bu dönemde söz konusu endeks %3,6 oranında artış gösterdi. Bu oran, 2024’ün son çeyreğinde kaydedilen %2,4’lük artışa kıyasla oldukça yüksek.
Çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi, yani gıda ve enerji fiyatları hariç hesaplanan enflasyon göstergesi, %3,5 artarak piyasa beklentisi olan %3,1’in üzerine çıktı. Bir önceki çeyrekte bu oran %2,6 seviyesindeydi.
Bu tablo, ABD Merkez Bankası (FED) için faiz politikaları açısından önemli bir sinyal olarak değerlendiriliyor. Özellikle çekirdek enflasyondaki artışın sürmesi durumunda faizlerin yeniden gündeme gelmesi muhtemel.
Piyasalarda Tedirginlik Hâkim
ABD ekonomisinde yaşanan bu sürpriz daralma, küresel borsalarda ve döviz piyasalarında tedirginlik yarattı. Analistler, doların zayıflaması ve FED’in daha temkinli bir para politikası izlemesinin yatırımcı davranışlarını etkileyeceğini belirtiyor.
Wall Street’te endeksler gün içinde dalgalı bir seyir izlerken, yatırımcılar özellikle enerji ve teknoloji hisselerinde satışa yöneldi. Altın ve diğer güvenli liman varlıklarında ise alımların arttığı gözlemlendi.
FED Ne Yapacak? Gözler Faiz Kararlarında
Ekonomideki bu beklenmedik daralma, FED’in önümüzdeki süreçte nasıl bir yol izleyeceği konusunda soru işaretleri yarattı. Yüksek enflasyonla mücadele eden FED’in faiz indirimine gitmesi beklenirken, bu daralma karar mekanizmalarını karmaşıklaştırmış durumda.
Ekonomistlere göre, büyümenin negatif bölgeye geçmesi, FED’i olası faiz indirimlerini öne çekmeye zorlayabilir. Ancak çekirdek enflasyondaki artış da dikkatle izlenmeye devam edecek.
ABD Ekonomisinin Kırılganlığı Ortaya Çıktı
2025 ilk çeyrek verileri, son iki yılda güçlü büyüme performansı gösteren ABD ekonomisinin dış ticaret dengesi ve kamu harcamaları gibi yapısal zayıflıkları olduğunu ortaya koydu. Yavaşlayan küresel talep, Çin başta olmak üzere birçok ülkenin ABD mallarına yönelik tarifeleri ve bölgesel çatışmaların etkisiyle ABD ekonomisinin kırılganlaştığı vurgulanıyor.
Özellikle tüketici harcamalarında görülen fiyat artışları, hane halkı harcamalarını baskı altına alıyor. Bu da iç tüketim destekli büyüme modelinin kısa vadede zorluklarla karşı karşıya kalabileceğini gösteriyor.