Son yıllarda döviz cinsi kredilerdeki artış, Türkiye’deki ticari kredi piyasasında önemli bir değişim yaratmaya devam ediyor. Yabancı para krediler son dönemde hızla yükseldi ve toplam ticari krediler içindeki payı yüzde 50’ye dayandı. 2024 yılının Şubat ayında, yabancı para kredileri toplamda 174.9 milyar dolara ulaşarak Eylül 2019’dan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Yabancı para kredilerdeki bu artış, özellikle şirketlerin döviz cinsinden kredi talebinin devam etmesiyle hız kazandı.
Yabancı Para Kredilerde Yükseliş Sürüyor
Merkez Bankası’nın faiz indirimleri başlasa da döviz cinsi kredilere olan ilgi azalmıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 2024 yılının ilk iki ayında, yabancı para kredilerde büyüme yüzde 4,3 artış gösterdi. Ocak ayında krediler yüzde 1,7, Şubat ayında ise yüzde 2,7 oranında büyüdü. Merkez Bankası, yabancı para kredi büyümesi üzerinde sınırlamalar getirse de, bu sınırlamalara rağmen döviz kredilerine olan ilgi devam ediyor. Bu dönemde, yabancı para kredilerin ticari krediler içindeki payı yüzde 49,7‘ye ulaşarak ciddi bir artış gösterdi.
TL Kredilerle Karşılaştırıldığında Yabancı Para Kredilerde Artış
Son bir yıl içinde yabancı para kredilerin payı yaklaşık 7 puan artarak ticari krediler içindeki payını yüzde 49,7’yeçıkardı. Aynı dönemde TL cinsi kredilerin payı ise yüzde 50,3’e geriledi. Bu değişim, döviz cinsi kredilerin şirketler için daha cazip hale geldiğini gösteriyor. Döviz cinsi kredi faizi de TL kredilerine kıyasla daha uygun kaldığı için, şirketler dövizle borçlanmayı tercih ediyor.
Yabancı Para Kredi Büyümesi TL’yi Geride Bıraktı
Yabancı para kredilerin büyümesi, TL kredilerinin büyümesinden çok daha hızlı bir şekilde ilerliyor. Yabancı para kredilerin yıllıklandırılmış büyümesi yüzde 41,6 olarak hesaplanırken, TL kredilerinin yıllık büyümesi sadece yüzde 27,4 oldu. Bu fark, şirketlerin döviz cinsinden kredi kullanımı için daha fazla talep gösterdiğini ortaya koyuyor. Merkez Bankası, döviz kredilerindeki bu artışı kontrol etmek için büyüme sınırları getirirken, yabancı para kredilerinönümüzdeki dönemde ekonomiye olumsuz etkiler yaratabileceği öngörülüyor.
Kamu ve Yabancı Bankalarındaki Durum
Kamu mevduat bankalarındaki yabancı para kredilerin hacmi de artış gösterdi. Kamu mevduat bankalarında yabancı para kredi büyümesi yılbaşından bu yana yüzde 5,7 olarak gerçekleşti. Bu bankaların toplam ticari krediler içindeki payı ise yüzde 42,5’e çıktı. Yabancı mevduat bankalarında ise yılbaşından bu yana yabancı para krediler yüzde 3,35 büyüdü ve 33,4 milyar dolara yükseldi. Yabancı mevduat bankalarının ticari kredilerindeki yabancı para kredi oranı yüzde 53,76’ya çıktı.
Yerli Bankalar ve Döviz Kredileri
Yerli özel mevduat bankalarında yabancı para kredilerin hacmi, geçen yılsonuna göre yüzde 3,3 artarak 42 milyar 176 milyon dolara çıktı. Bu bankalarda da yabancı para kredilerin payı yüzde 51,65’e yükseldi. Bu artış, yerli bankaların döviz kredilerindeki ilginin de arttığını gösteriyor. Ayrıca yerli bankaların aylık büyüme oranı Ocak ayında yüzde 1,74iken, Şubat ayında yüzde 1,95 oldu.
