19 Mart’ta Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasıyla başlayan siyasi kriz, finansal piyasalarda dalga dalga yayılmaya devam ediyor. TL varlıklardan çıkan yabancı yatırımcı, son üç haftada 6,5 milyar dolarlık satış gerçekleştirdi. Aynı süreçte yerli yatırımcıların döviz mevduatında ise 9 milyar dolara yaklaşan artış dikkat çekti. Gelişmeler, siyasi belirsizlik ortamında yatırımcının güvenli liman arayışını net şekilde ortaya koyuyor.
Yabancıdan TL Varlıklarda 6,5 Milyar Dolarlık Çıkış
Merkez Bankası’nın verilerine göre, 19 Mart’tan 4 Nisan’a kadar geçen üç haftalık süreçte yabancı yatırımcılar, TL cinsi devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) ve hisse senetlerinde yoğun satış yaptı. Bu dönemde:
- DİBS satışları 4 milyar 847 milyon dolara ulaştı.
- Hisse senedi satışları 1 milyar 540 milyon doları buldu.
- Özel sektör tahvillerinden de 57,3 milyon dolarlık çıkış yaşandı.
Yabancının hisse senedi stoku, 29,2 milyar dolardan 28,4 milyar dolara gerilerken, DİBS stoku da 15,8 milyar dolardan 13,9 milyar dolara düştü.
Yabancı Payı Sert Düştü: Temmuz 2024 Seviyelerine Dönüş
İBB operasyonu öncesi, yani 14 Mart haftasında DİBS’teki yabancı payı %10,78 seviyesindeydi. Ancak üç hafta içinde bu oran sırasıyla:
- 21 Mart’ta %10,03
- 28 Mart’ta %8,6
- 4 Nisan’da %7,5 oldu.
Bu düşüş, yabancıların Türkiye piyasasından çıkış eğiliminin sürdüğünü ve risk algısının yükseldiğini gösteriyor.
Yerli Yatırımcı Dövize Yöneliyor: 8,7 Milyar Dolarlık Artış
Siyasi belirsizlik yalnızca yabancı değil, yerli yatırımcı davranışlarını da etkiledi. Merkez Bankası’nın verilerine göre, parite etkisinden arındırılmış biçimde:
- Gerçek kişilerin döviz mevduatı 3 milyar 494 milyon dolar arttı.
- Tüzel kişilerin döviz mevduatı ise 5 milyar 291 milyon dolarlık artış gösterdi.
Toplamda 8 milyar 786 milyon dolarlık döviz artışı, TL’den kaçışın yerli yatırımcı nezdinde de hızlandığını ortaya koydu.
KKM’de Yavaşlama, Mevduatta Gerileme Yaşanıyor
Kur korumalı mevduat (KKM) hesapları da düşüş trendini sürdürüyor. 4 Nisan haftasında KKM hacmi 14,1 milyar TL azalarak 744,3 milyar TL’ye geriledi. KKM’nin toplam mevduattaki payı %3,55’e düştü.
Aynı hafta içinde:
- Bankacılık sektörünün toplam mevduatı 145 milyar lira azaldı.
- Toplam kredi hacmi ise 151 milyar lira artarak 17,7 trilyon liraya çıktı.
- Kredi kartı borçları, 1,97 trilyon TL’yi aşarak rekor seviyeye ulaştı.
TCMB Rezervleri Eriyor: Swap Hariç Kayıp 34,3 Milyar Dolar
Merkez Bankası’nın rezervleri, sermaye çıkışlarının etkisiyle hızla geriliyor. 14 Mart’ta 73,9 milyar dolar olan net rezervler, 4 Nisan itibarıyla 48 milyar dolara düştü. Böylece üç haftalık süreçte 25,2 milyar dolarlık kayıp yaşandı.
Swap hariç net rezervler ise:
- 14 Mart’ta 65,4 milyar dolar seviyesindeyken
- 4 Nisan’da 31,1 milyar dolara geriledi.
Bu düşüş, 34,3 milyar dolarlık net kayıp anlamına geliyor. TCMB’nin toplam rezervleri de aynı dönemde 2,25 milyar dolar düşerek 154,2 milyar dolara indi.
