Hizbullah, silah bırakma konusunda ilk kez açık kapı bıraktı. Reuters’a konuşan üst düzey bir Hizbullah yetkilisi, İsrail’in güney Lübnan’dan tamamen çekilmesi ve saldırılarını durdurması halinde, silahsızlanma konusunu ulusal savunma stratejisi çerçevesinde tartışmaya hazır olduklarını söyledi. Bu açıklama, örgütün yıllardır değişmeyen pozisyonunun en dikkat çekici revizyonlarından biri olarak değerlendiriliyor.
Şart: İsrail Beş Stratejik Noktadan Çekilecek
Lübnan’da, özellikle son aylarda Hizbullah’ın silahsızlandırılması yönündeki çağrılar artarken, yapılan bu açıklama bölgede dengeleri etkileyebilecek türden. Hizbullah yetkilisi, görüşmelerin başlaması için ön koşullarını “İsrail’in beş stratejik noktadan çekilmesi ve saldırıların durması” olarak açıkladı. Bu şartlar gerçekleşmeden silahsızlanma konusunun masaya gelmeyeceği belirtildi.
Hizbullah’ın Gücü Zayıfladı, Tavır Değişti
Gazze savaşının 2023 Ekim ayında başlamasıyla birlikte Hizbullah, İsrail’le doğrudan çatışmalara girmiş, binlerce savaşçısını ve önemli komutanlarını kaybetmişti. Özellikle roket cephaneliğinin büyük bölümünün imha edilmesi, örgütün sahadaki etkisini ciddi biçimde azalttı. Aynı dönemde, Suriye’deki müttefiki Beşar Esad’ın kontrol kaybıyla birlikte İran’dan gelen lojistik hatları da sekteye uğradı.
Bu gelişmeler, yıllardır Lübnan’da “dokunulmaz” kabul edilen Hizbullah’ın bölgedeki en büyük askeri güç olma pozisyonunu sorgulatır hale getirdi.
Cumhurbaşkanı Aoun İlk Teması Kuracak
Ocak ayında göreve başlayan Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Aoun, ülkedeki tüm silahlı yapıların devlet denetimine alınması gerektiğini savunmuştu. ABD destekli Aoun’un önümüzdeki günlerde Hizbullah ile silahsızlanma konusunu görüşeceği bildirildi. Bu, Lübnan’da yeni bir dönemin habercisi olabilir.
Silahlar Ordunun Denetimine Geçebilir
Reuters’a konuşan kaynaklara göre, Hizbullah yönetimi, Litani Nehri’nin kuzeyinde konuşlu bazı silah sistemlerini – insansız hava araçları, tanksavar füzeleri gibi – Lübnan ordusuna devretmeyi değerlendiriyor. Bu gelişme, Hizbullah’ın hem ülke içindeki hem de uluslararası alandaki imajını yumuşatma çabası olarak yorumlanıyor.
“Güneyde Silahlı Varlığımız Yok” İddiası
Hizbullah lideri Naim Kasım, mart ayı sonunda yaptığı açıklamada, Litani Nehri’nin güneyinde silahlı varlıklarının kalmadığını öne sürdü. Ancak İsrail, örgütün hâlâ bölgede altyapı bulundurduğunu ve faaliyetlerini sürdürdüğünü iddia ediyor. Bu karşılıklı söylemler, silahsızlanma sürecinin ne denli karmaşık olacağını da ortaya koyuyor.