Türkiye’de kırmızı et tüketimi, artan fiyatlar ve ithalat politikalarına rağmen dünya ortalamasının gerisinde kaldı. Kişi başına yıllık 16,6 kilo kırmızı et tüketimi ile Türkiye, OECD ve Avrupa ülkelerinin oldukça altında yer alıyor. Öte yandan, beyaz et tüketimi bile düşerken, yoksulluk oranlarının artması vatandaşın et tüketimini lüks hale getiriyor.
Türkiye, Küresel Et Tüketiminde Geride
OECD-FAO Tarım Görünümü 2024-2033 raporuna göre, Türkiye’de kişi başına yıllık 16,6 kilo kırmızı et tüketiliyor. Bu oran;
- OECD ülkelerinde 34,8 kilo
- Avrupa’da 34,5 kilo
- Dünya genelinde 18,1 kilo
olarak hesaplandı.
Benzer tablo beyaz et tüketiminde de görüldü. Türkiye’de kişi başına yıllık beyaz et tüketimi 11,6 kilo olurken;
- OECD ülkelerinde 21,8 kilo
- Avrupa’da 17,1 kilo
- Dünya genelinde 10,1 kilo
seviyesinde gerçekleşti.
İthalat Artıyor Ama Et Sofralara Ulaşmıyor
Tarım uzmanları, Türkiye’nin 16 yıldır canlı hayvan ve et ithalatı yapmasına rağmen vatandaşın yeterince ete ulaşamadığını belirtiyor. Tarım yazarı Gazi Kutlu, ithalata rağmen hayvan varlığında artış sağlanamadığını vurgulayarak şu değerlendirmeyi yaptı:
“Türkiye, giderek ithalata bağımlı hale gelirken halkın kırmızı ete erişimi zorlaşıyor. Savaşın sürdüğü Ukrayna’da kişi başına kırmızı et tüketimi 17,4 kilo, Rusya’da ise 31,9 kilo. Bu tablo, hayvancılık sektörünün artan maliyetler nedeniyle daraldığını gösteriyor.”
Et Fiyatları Bin Liraya Ulaşabilir!
Hayvancılığa yönelik desteklerin yetersiz olması nedeniyle fiyatların önümüzdeki aylarda daha da yükseleceği öngörülüyor.
Kutlu, turizm sezonunun başlaması ve yem maliyetlerinin artmasıyla kırmızı etin kilosunun 1.000 lirayı bulabileceğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Hükümetin tüm baskılama çabalarına rağmen son 8 aydır fiyatlar artmaya devam ediyor. Ancak çözüm olarak yine ithalat gösteriliyor. Et ithalatı 2028’de bitecek deniliyor ama mevcut politikalarla 2030’dan önce sona ermesi zor.”
Besicilerin desteklenmediği sürece, Türkiye’nin hayvancılık krizinin daha da derinleşeceği belirtiliyor.
Yoksulluk Artıyor: Aşevlerinden Yardım Alanların Sayısı %87 Arttı
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Türkiye’de aşevlerinden yardım alan kişi sayısının son bir yılda %87 arttığını açıkladı.
- 2024 itibarıyla aşevinden yemek alan kişi sayısı 65.414’e ulaştı.
- Türkiye nüfusunun %16’sı düzenli sosyal yardıma muhtaç.
- 2014’te 2,2 milyon haneye sosyal yardım yapılırken, 2024’te bu sayı 14 milyona yükseldi.
Gürer, ekonomik politikaların dar gelirli kesimleri daha da zor durumda bıraktığını ve sosyal yardımların dahi yetersiz kaldığını vurguladı.
Türkiye’de Et Lüks Hale Geliyor
Uzmanlar, artan fiyatlar ve ithalata bağımlılığın hayvancılığı sürdürülemez hale getirdiğini belirtiyor. Üreticilere destek verilmediği sürece et fiyatlarının daha da artması kaçınılmaz görünüyor. Türkiye’de kırmızı et artık lüks bir tüketim ürünü haline gelirken, beyaz et dahi dar gelirli vatandaşlar için erişilmesi zor bir besin haline dönüşüyor.
