Türkiye’de yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte hükümet, uzun vadeli sosyal güvenlik çözümlerine odaklanıyor. Bu kapsamda, “Uzun Süreli Bakım Sigortası” adlı yeni bir sistemin devreye alınması planlanıyor. Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) modeline benzer şekilde işleyecek olan bu sistemde, devlet katkı sağlayacak ve yaşlılık döneminde bakım giderleri sigorta kapsamında karşılanacak.
Türkiye’nin Yaşlanan Nüfusuna Karşı Yeni Önlemler
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2019 yılında 7 milyon 550 bin 727 olan 65 yaş ve üzeri nüfus, 2024’te 9 milyon 112 bin 298 kişiye ulaşarak %20,7 oranında artış gösterdi. Uzmanlara göre, bu sayı önümüzdeki yıllarda daha da artacak ve yaşlı bireylerin bakım ihtiyacı hızla yükselecek.
Bu gelişmelere paralel olarak, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı öncülüğünde ilgili bakanlıklarla birlikte Uzun Süreli Bakım Sigortası için yürütülen çalışmalar son aşamaya geldi.
BES Modeline Benzer Bir Yapı Geliyor
Sigorta sisteminin, dünya örneklerinden esinlenerek Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) gibi işlemesi planlanıyor. Bu doğrultuda:
- Sigorta primleri bireyler tarafından ödenecek.
- Devlet belirli bir oranda katkı sağlayacak.
- Bireyler, kendileri veya aile üyeleri (anne, baba vb.) için sigorta yaptırabilecek.
- Sigortalılar yaşlılık dönemlerinde evde bakım hizmeti alabilecek veya bakımevlerinde konaklama masraflarını sigorta kapsamında karşılatabilecek.
Evde Bakım mı, Bakımevi mi? Esneklik Sunulacak
Yeni bakım sigortası modeli, yaşlı bireylere bakım konusunda seçenek sunacak. Sigortalılar:
- Evde bakım hizmeti alabilir.
- Bakımevlerinde konaklama masraflarını sigorta kapsamında karşılatabilir.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakan Yardımcısı Sevim Sayım Madak, TBMM’de yaptığı açıklamada, Uzun Süreli Bakım Sigortası’nın son aşamaya geldiğini belirtti. Madak, şu ifadeleri kullandı:
“Bu konu, 12. Kalkınma Planı’nda ve Yaşlanma Vizyon Belgemizde yer alıyor. Bakıma olan ihtiyaç arttı ve bizim de bu sigorta sistemini hızla hayata geçirmemiz gerekiyor. Çalışmalar belli bir olgunluğa ulaştı.”
Dünya Genelindeki Örnekler: Almanya ve Japonya Önde
Türkiye’de yaşlı bakım sigortası yeni bir uygulama olsa da Almanya ve Japonya gibi ülkelerde uzun yıllardır uygulanıyor.
- Almanya, 1993 yılında yaşlı bakım sigortasını yürürlüğe koydu. Başlangıçta %0,5 olarak belirlenen prim oranı, günümüzde %3,5’e kadar çıkarıldı. Ancak Almanya, yaşlı bakım giderlerini karşılamada finansal zorluklar yaşamaya devam ediyor.
- Japonya, yaşlanan nüfusu nedeniyle uzun yıllardır bakım sigortasını zorunlu olarak uygulayan ülkelerden biri.
Türkiye’de 65 yaş üstü nüfusun toplam nüfusun %10’unu aşması, ülkenin artık yaşlı bir toplum haline geldiğini gösteriyor. Uzmanlar, bu durumun yaşlı bakım sigortasının hızla hayata geçirilmesini zorunlu kıldığını belirtiyor.
Sigorta Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Uzun Süreli Bakım Sigortası için yürütülen çalışmaların kısa sürede tamamlanması ve yakın gelecekte resmi olarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Sistemin detayları, prim oranları ve devlet katkısının ne kadar olacağı gibi konular ise önümüzdeki dönemde netleşecek. Bu sigorta sisteminin hayata geçmesiyle birlikte:
- Yaşlı bireylerin bakım ihtiyacının daha düzenli ve sürdürülebilir bir şekilde karşılanması sağlanacak.
- Ailelerin üzerindeki ekonomik yük hafifletilecek.
- Profesyonel bakım hizmetlerine erişim kolaylaşacak.
