5 Nisan Dünya Avukatlar Günü, hukuk sisteminin vazgeçilmez unsurlarından biri olan avukatların çalışma koşullarını ve gelirlerini bir kez daha gündeme taşıdı. Türkiye’de adaletin sağlanmasında kilit rol oynayan avukatların 10 yıl içindeki ücret değişimi, hem ekonomik tabloyu hem de mesleğin geldiği noktayı gözler önüne seriyor.
Danışmanlık Ücretindeki Artış: Yüzde 1567
Türkiye Barolar Birliği (TBB) tarafından belirlenen Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi, avukatların gelir standardını şekillendiriyor. 2015 yılında sözlü danışmanlık ücreti 210 TL iken, bu rakam 2024 itibarıyla 3.500 TL’ye yükseldi. Böylece son 10 yıldaki artış oranı %1567 oldu.
Kira Sözleşmesinden Ceza Davalarına: Alınan Ücretler Katlandı
- Kira sözleşmesi hazırlama ücreti 2015’te 1.080 TL iken, günümüzde 6.000 TL’ye çıktı. Artış oranı: %1.400
- Ağır ceza davaları için avukatlık ücreti 2015’te 3.000 TL iken, 2024’te 48.000 TL oldu. Bu alandaki artış %1.500 seviyesinde kaldı.
- Asliye hukuk davaları için 2015’te en az 1.500 TL alınırken, bu rakam artık 30.000 TL’den başlıyor. Artış oranı: %1.900
- İcra mahkemelerinde 2015’te 500 TL olan dava ücreti, bugün 12.000 TL’ye ulaştı. Bu alanda %2.300’lük artış dikkat çekiyor.
Artış Yüksek, Fakat Asgari Ücretin Gerisinde
TBB’nin belirlediği ağır ceza davası ücreti, son 10 yılda %1.500 arttı. Ancak aynı dönemde asgari ücret %1.740 oranında artış gösterdi. Bu durum, bazı dava türlerinde avukatlık gelirlerinin asgari ücret artış hızının gerisinde kaldığını gösteriyor.
TÜİK Verileri Ne Diyor?
TÜİK, avukatlık hizmetlerini “Başka yerde sınıflandırılmayan hizmetler” kategorisinde değerlendiriyor.
- 2022 Nisan’dan bu yana bu harcama kaleminde %365 artış kaydedildi.
- 10 yıllık dönemde TÜİK verilerine göre %1.275 oranında fiyat artışı yaşandı.
- 2024’ün ilk çeyreğinde, noterlik gibi hizmetlerin de dahil olduğu endeks yalnızca %31 artış gösterdi.
Mesleğin Saygınlığı ve Geliri Tartışılıyor
Türkiye’de hukuk mesleği, yalnızca gelir açısından değil, artan toplumsal baskı ve siyasi müdahaleler nedeniyle de zor bir dönemden geçiyor. Avukatlık mesleği, hem gelir adaleti hem de mesleki bağımsızlık açısından güçlü bir yeniden yapılanmaya ihtiyaç duyuyor.
